การดูแลดวงตาในสัตว์เลี้ยง

หลายคนมักจะพูดว่า ดวงตาเป็นหน้าต่างของหัวใจ สำหรับสัตว์เลี้ยงแล้วดวงตาก็มีความสำคัญต่อการดำรงชีวิตไม่แพ้ในคน วันนี้ผมมีข้อมูลดีๆ เกี่ยวกับการดูแลสุขภาพดวงตาของน้องหมาน้องแมวจากโรงพยาบาลสัตว์เล็ก คณะสัตวแพทยศาสตร์ จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย

หากสัตว์เลี้ยงมีความผิดปกติเกี่ยวกับดวงตาเราจะมีวิธีการสังเกตได้อย่างไรบ้าง

สัตว์ที่มีความผิดปกติเกี่ยวกับดวงตา จะมีอาการหรี่ตา ตาแดง น้ำตาไหลมาก ตาขุ่น หลายตัวอาจมองไม่เห็น ซึ่งอาจสังเกตได้จากการที่เดินชนอุปกรณ์หรือสิ่งของภายในบ้าน

หากสัตว์เลี้ยงมีอาการคัน ระคายเคืองตา ตาเจ็บ จะมีวิธีการปฐมพยาบาลเบื้องต้นได้อย่างไร

หากสุนัขมีอาการระคายเคืองตา ตาเจ็บ ตาอักเสบ เราควรใส่ปลอกคอ (collar) ล้างตา หรือหยอดน้ำตาเทียมเบื้องต้น และรีบพาไปพบสัตวแพทย์ให้เร็วที่สุด

หากสุนัขมีขี้ตา จำเป็นต้องเช็ดทำความสะอาดดวงตาให้สุนัขหรือไม่ / อย่างไร

เราสามารถ ทำความสะอาดดวงตาสุนัขหรือแมวได้ โดยการใช้สำลีสะอาด ชุบน้ำยาล้างตาหรือน้ำสะอาด เช็ดเบาๆ บริเวณดวงตา

ถ้ามียาหยอดตามากกว่า 1 ชนิด ควรจะหยอดตาอย่างไร

ควรหยอดตาทุกชนิด แต่ไม่ควรหยอดทุกอย่างไปพร้อมกันทีเดียว แต่ให้เว้นระยะห่างระหว่างยาแต่ละชนิดประมาณ 10-15 นาที หรือตามที่คุณหมอแนะนำ

ถ้าสุนัขมีแผลที่กระจกตา แต่ไม่เกาตา เราจะไม่ใส่ collar ให้สัตว์เลี้ยงได้หรือไม่

แนะนำว่าควรใส่ collar ในกรณีที่มีแผลกระจกตาตลอดจนกว่าจะหาย เนื่องจากกระจกตาเป็นส่วนที่มีเส้นประสาทมาเลี้ยงค่อนข้างเยอะ เมื่อมีแผลสัตว์จะรู้สึกเจ็บ ระคายเคือง อาจจะเอาหน้าถูพื้น ที่นอน หรือเกาตา จนแผลกระจกตาแย่ลงได้

สัตว์เลี้ยงตาขุ่น สามารถเป็นโรคอะไรได้บ้าง

ตาขุ่นในสัตว์สามารถเกิดได้จากหลายสาเหตุ เช่น แผลที่กระจกตา กระจกตาบวมน้ำ ความเสื่อมของกระจกตา รวมถึงต้อกระจก ซึ่งหากสัตว์เลี้ยงมีดวงตาที่ขุ่นขึ้น ควรพามาพบสัตวแพทย์เพื่อตรวจวินิจฉัยหาสาเหตุ และทำการรักษาได้อย่างถูกต้อง

ใช้น้ำเกลือล้างแผล หรือน้ำยาล้างคอนแทคท์เลนส์ล้างทำความสะอาดตาให้สัตว์ได้หรือไม่

จริงๆ แล้ว ไม่แนะนำให้ใช้น้ำเกลือล้างแผลทำความสะอาดดวงตาสัตว์เลี้ยง แนะนำให้ใช้น้ำสะอาดหรือน้ำยาล้างตาในการทำความสะอาดตาโดยเฉพาะทำความสะอาดมากกว่า

หากสุนัขเป็นต้อหิน มองไม่เห็นแล้ว จำเป็นต้องรักษามั้ย

แม้ว่าสัตว์จะมองไม่เห็นจากการเป็นต้อหินแล้ว ก็จำเป็นต้องรับการรักษา เนื่องจากภาวะต้อหิน คือภาวะที่แรงดันลูกตาสูงขึ้น ซึ่งทำให้สัตว์มีความเจ็บปวด ทรมาน การรักษาต้อหินอาจจะเริ่มจากการหยอดยาลดความดันลูกตา รวมไปถึงในกรณีที่เลขรุนแรงมากอาจต้องใช้การผ่าตัดเพื่อลดแรงดันลูกตา เป็นต้น

วิธีการดูแลสุนัขหรือแมวที่มองไม่เห็นสามารถทำได้อย่างไรบ้าง

สุนัขหรือแมวที่มองไม่เห็นต้องได้รับการดูแลเป็นพิเศษอย่างใกล้ชิด อาจจะต้องจำกัดบริเวณ งดการปล่อยออกไปเดินนอกบ้าน งดการขึ้น-ลงบันได จัดการเรื่องอุปกรณ์และสถานที่ภายในบริเวณที่อยู่ ทั้งเรื่องที่สำหรับกินอาหาร บริเวณสำหรับขับถ่าย สิ่งที่สำคัญคือจะต้องไม่เคลื่อนย้ายสิ่งของในบ้านบ่อยๆ และใส่ collar ให้สุนัขตลอด เพื่อลดโอกาสการเดินชนจนทำให้เกิดแผลกระจกตาเพิ่มขึ้น

สุนัขและแมวที่ตามองไม่เห็น มีสาเหตุจากอะไรได้บ้าง และจำเป็นต้องผ่าตัดเพื่อเอาลูกตาออกหรือไม่

สุนัขและแมวที่ตามองไม่เห็น อาจเกิดได้จากหลายสาเหตุ เช่น แผลกระจกตาทะลุ ช่องหน้าม่านตาอักเสบ ต้อกระจก ต้อหิน จอประสาทตาเสื่อม จอประสาทตาลอก เป็นต้น ซึ่งถ้าหากสัตว์เลี้ยงมีอาการตาบอด ก็ควรรีบไปพบสัตวแพทย์ทันที เพื่อรับการวินิจฉัยและรักษาได้อย่างทันท่วงที โดยที่ไม่จำเป็นต้องผ่าตัดเอาลูกตาออก

หวังว่าเรื่องราวเกี่ยวกับโรคตาจะเป็นประโยชน์กับผู้อ่านพอสมควรนะครับ ขอขอบคุณโครงการ Smart Vet Smart Society และคลินิกโรคตา คณะสัตวแพทยศาสตร์ จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย

ขอขอบพระคุณ

ผศ.น.สพ.ดร.ทิลดิสร์ รุ่งเรืองกิจไกร

ฝ่ายประชาสัมพันธ์ คณะสัตวแพทยศาสตร์

จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย

ที่มา: มั่นคง ตรงไป ตรงมา แนวหน้า คลิกอ่านรายละเอียดเพิ่มเติม